Hussain Niyaz, Noonu Lhohi

ދުނިޔޭގައި އެންމެ ގިނަވައްތަރުގެ ދިރުންތައް އުޅޭ ސަރަހައްދަކީ ސައުތު އެމެރިކާ ބައްރުގައިވާ އެމޭޒަން ޖަންގައްޔެވެ. ބޮޑުމިނުގައި 1.7ބިލިއަން އޭކަރު ހުންނަ މި ޖަންގަލިވަނީ އެ ބައްރުގެ 9 ގައުމަކާއި ގުޅިފައެވެ.  ޖަންގަލީގެ ބޮޑުބައެއް ހިމެނެނީ ބުރެޒިލްގެ ބިމުގައެވެ. އެއީ ޖަންގަލީގެ 60 ޕަސެންޓެވެ. ޖަންގަލީގެ 13 ޕަސެންޓް ޕެރޫގެ ބިމުގެ ގޮތުގައި ފާހަގަކުރެވިފައިވާއިރު 10 ޕަސެންޓް ހިމެނެނީ ކޮލަމްބިއާގައެވެ. އަދި ހަމަ އެހެންމެ ވެނެޒުއޭލާ، ބޮލީވިއާ އަދިވެސް ސަރަހައްދުގެ އިތުރު

ދުނިޔޭގެ އެންމެ ބޮޑު ޖަންގަލީގެ ގޮތުގައި ފާހަގަކުރެވިފައިވާ އެމޭޒަން ޖަންގަލީގައި ފަސްގަނޑު ތެއް ޗަސްބިންތަކާއި ފެންގަޑުތައް ހިމެނިފައިވާއިރު އެތަނަކީ އެންމެ ގިނަވައްތަރުގެ ގަސްގަހާގެއްސާއި ދިރޭތަކެތި އުޅޭކަން ފާހަގަކުރެވިފައިވާ ތަނެވެ.އެތައް ވައްތަރެއްގެ ދޫނީ ސޫފާފު އުޅޭއިރު އާންމުކޮށް ނުފެންނަ އެތައް ހާސް ގަސްގަހާގެއްސާއި ފަނިފަކުސާތައް އުޅެއެވެ. ހަމަ އެހެންމެ އިންސާނީ އެތައް ގަބީލާއެއް މި ޖަންގަލީގެ އެކި ހިސާބުތަކުގައި އުޅޭކަން ފާހަގަކުރެވެއެވެ. މިގޮތުން ދާދި ފަހުން ޕެރޫއާވީ ފަރާތުން ވެސް ދުނިޔެ  ދެކެމުން މިދާ ތަރައްޤީގެ ކުލަވަރު އެއްވެސް ވަރަކަށް ނުފެންނަ ގަބީލާތައްވަނީ ފެނިފައެވެ. ހަމަ އެހެންމެ އެފަދަ ގަބީލާތައް ފެނުމުން ޖަންގައްޔައް އެކި ދިރާސާތައްކުރުމަށް ދާ ފަރާތްތަކުން އެމީހުން ރުޅިއެރުވުމުން ބޮޑެތި ލޭ އޮހޮރުވުންތައްވެސް ވަނީ ހިނގާފައެވެ. އެހެންކަމުން ދާދި ފަހަކުން 2011 ވަނަ އަހަރުގެ ފަހުކޮޅު ޕެރޫ ގެ ސަރުކާރުން އެ ސަރަހައްދުގައި ދިރިއުޅޭ އެފަދަ ގަބީލާތަކަށް އުނދަގޫ ނުކުރުމަށް ވަނީ ގޮވާލާފައެވެ.

އެމޭޒަން ޖަންގަލީގައި މަދުވެގެން 40,000ވައްތަރުގެ ގަސްގަހާގެހި ހުންނަކަންވަނީ ފާހަގަކުރެވިފައެވެ.  އަދި ހަމަ މިއާއެކު 2.5 މިލިއަން ވައްތަރުގެ ކުދި ސޫފި އުޅޭކަންވަނީ ފާހަގަކުރެވިފައެވެ. އޭގެ ތެރޭގައި ހިނީގެ ވައްތަރުތަކާއި ނަގުލަންދާށި، ފަނި، ފަދަތަކެތި ހިމެނެއެވެ. ދުނިޔޭގައި އުޅޭ ދޫނީގެ ވައްތަރުތަކަށް ބަލާއިރު ކޮންމެ 5 ވައްތަރަކުން 1 ވައްތަރުގެ ދޫނި އުޅެނީ އެމޭޒަން ޖަންގަލީގައެވެ. މިގޮތުން 1 294 ވައްތަރުގެ ދޫނީ އެމޭޒަން ޖަންގަލީގައި އުޅެއެވެ. އަދި 2200 ވައްތަރުގެ މަސް އެމޭޒަން ޖަންގަލީގެ ފެންގަނޑުތަކުގައި އުޅޭއިރު ބަނޑުއަޅާ ވިހާ ބާވަތްތަކުގެ ގޮތުގައި ފާހަގަކުރެވިފައިވާ 427 ވައްތަރުގެ ދިރޭތަކެތި އުޅެއެވެ.އަދި މީގެ އިތުރަށްވެސް އެތަކެއް ބިލިއަން ވައްތަރުގެ ދިރޭތަކެތި އެމެޒަން ޖަންގަލީގައި އުޅޭކަން ފާހަގަކުރެވެއެވެ.

އެމޭޒަން ޖަންގައްޔަކީ ގަސްގަހާގެހިންވެސް މުއްސަނދިކަން ލިބިފައިވާ ތަނަކަށްވާއިރު  ކޮންމެ 247 ހެކްޓަރގައި 90،790 ޓަނުގެ ގަސްހުރެއެވެ. އަދި ޖަންގަލީގެ 25 ޕަސެންޓް ގަސްތަކަކީ މޫސުމާއި ގުޅިގެން ބަދަލުތައް އަންނަ ވައްތަރުތަކެވެ.

ގިނަވައްތަރުތަކެއްގެ ދިރޭތަކެތި އުޅޭ މި ޖަންގަލީގައި އިންސާނުންނަށް ނުރައްކާވާފަދަ އެތަކެއްވައްތަރުގެ ދިރޭތަކެތި އުޅޭކަންވަނީ ފާހަގަކުރެވިފައެވެ. މިގޮތުން އިލކްޓްރިކް އީލް،  އާއި ވެންޕަޔަރ ބެޓްސް ގެ ނަމުން ނަންދެވިފައިވާ ވާލުގެ ވައްތަރަކާއި ހަރުފައިގެ ވައްތަރުތަކާއި ވިހަގަދަ ބޮއް، ފަދަތަކެތި އުޅެއެވެ. އިލެކްޓރިކް އީލްއަކީ ކޯރުތަކުގައި އުޅޭ ވެނުގެ ވައްތަރެކެވެ. މިބާވަތުގެ ވެނަކީ ހަމަލާދޭއިރު އިލެކްޓްރިކް ސޮކެއް ޖައްސާއެއްޗެކެވެ. ވެންޕަޔަރ ބެޓްއަކީ ނުރައްކާތެރި ވައިރަހެއްއޭގެ ސަބަބުން ފެތުރޭއެއްޗެކެވެ